موتور خودرو توان تولیدی خود را در محدوده خاصی از دور موتور (RPM) ایجاد می‌کند. گیربکس این توان را به چرخ‌ها منتقل می‌کند و سرعت خودرو را تنظیم می‌نماید. گیربکس وظیفه دارد که سرعت و گشتاور (قدرت چرخشی) موتور را بر اساس نیاز رانندگی، مانند شتاب‌گیری یا رانندگی در جاده‌های صاف و تپه‌دار، تنظیم کند.
یکی از وظایف اصلی گیربکس این است که بتواند قدرت موتور را با نیازهای رانندگی هماهنگ کند. با تنظیم دنده‌ها، گیربکس می‌تواند موتور را در محدوده بهینه کاری خود نگه دارد و این امر تأثیر زیادی بر مصرف سوخت و کارایی خودرو دارد. گیربکس‌های اتوماتیک و CVT می‌توانند در هر لحظه نیروی مورد نیاز را به‌طور پیوسته تنظیم کنند تا از مصرف بیش از حد سوخت جلوگیری شود.
بدون گیربکس، انتقال مستقیم قدرت از موتور به چرخ‌ها بدون تنظیمات لازم می‌تواند به موتور آسیب بزند. گیربکس با تنظیم دنده‌ها از فشار زیاد بر موتور جلوگیری کرده و طول عمر موتور را افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال، موتور بدون گیربکس در سرعت‌های پایین ممکن است خیلی از حد خود فشار وارد کند، در حالی که گیربکس با تعویض دنده، این فشار را مدیریت می‌کند.
رانندگی در شرایط مختلف جاده‌ای نیازمند تنظیمات مختلف در سیستم انتقال قدرت است. در جاده‌های صاف و هموار، دنده‌های بالا برای حفظ سرعت ثابت و کاهش مصرف سوخت استفاده می‌شوند. اما در جاده‌های شیب‌دار یا هنگام شتاب‌گیری، دنده‌های پایین‌تر نیاز است تا گشتاور کافی برای مقابله با نیروی گرانشی و تسریع خودرو فراهم شود. گیربکس به‌طور خودکار یا دستی این تنظیمات را انجام می‌دهد.
در خودروهای هیبریدی و برقی، گیربکس‌ها باید توان موتورهای الکتریکی و احتراق داخلی را به‌طور هماهنگ و بهینه به چرخ‌ها منتقل کنند. در این خودروها، گیربکس‌های CVT یا دبل کلاچ معمولاً برای تنظیم پیوسته انتقال قدرت از دو موتور به‌کار می‌روند. این نوع گیربکس‌ها می‌توانند نیروی متغیر و بهینه را در هر شرایطی مدیریت کنند.
گیربکس‌ها علاوه بر وظیفه انتقال قدرت، به تجربه رانندگی کمک می‌کنند. گیربکس‌های دستی احساس کنترل بیشتری را به راننده می‌دهند و به‌ویژه در خودروهای اسپرت، رانندگان می‌توانند عملکرد خودرو را به بهترین نحو مدیریت کنند. گیربکس‌های اتوماتیک و دبل کلاچ، تجربه رانندگی راحت‌تری ایجاد می‌کنند و نیازی به تغییر دنده‌ها از سوی راننده نیست.
در گیربکس‌های پیشرفته مانند گیربکس‌های دبل کلاچ (DCT) و CVT، با استفاده از سیستم‌های هوشمند و تکنولوژی‌های نوین، انتقال قدرت با سرعت و دقت بیشتری انجام می‌شود. این فناوری‌ها به خودروها اجازه می‌دهند تا به بالاترین سطح کارایی دست یابند و از سیستم‌های خودکار برای بهینه‌سازی عملکرد استفاده کنند.
در شرایط رانندگی خاص مانند یخ‌زدگی، برف یا گل و لای، گیربکس می‌تواند با تغییر دنده‌ها و تنظیم انتقال قدرت، کنترل بهتری بر خودرو ایجاد کند. در این شرایط، گیربکس‌هایی که از فناوری‌های پیشرفته مانند حالت‌های کنترل لغزش یا سیستم‌های انتقال گشتاور متغیر استفاده می‌کنند، می‌توانند به پایداری خودرو کمک کنند.
در خودروهای خودران، گیربکس‌ها نقش کلیدی در انتقال صحیح و دقیق نیروی موتور به چرخ‌ها ایفا می‌کنند. خودروهای خودران نیاز به سیستم‌های انتقال قدرت بسیار دقیق دارند تا هماهنگی کامل بین حسگرها، واحد کنترل موتور و گیربکس‌ها فراهم شود.
گیربکس‌ها بخش حیاتی سیستم انتقال قدرت خودرو به شمار می‌روند زیرا آنها از موتور قدرت می‌گیرند و آن را به چرخ‌ها منتقل می‌کنند، در حالی که مصرف سوخت را بهینه کرده، از آسیب به موتور جلوگیری می‌کنند و به خودرو کمک می‌کنند تا در شرایط مختلف جاده‌ای عملکرد مناسبی داشته باشد. علاوه بر این، گیربکس‌ها به تجربه رانندگی و راحتی در رانندگی کمک کرده و در خودروهای پیشرفته مانند هیبریدی و خودران نقش‌های پیچیده‌تری ایفا می‌کنند.
